Przyjazd i zakwaterowanie

Agnieszka Szczepanik
Coach i trenerka międzykulturowa Stowarzyszenie Jeden Świat – SCI Polska

Po tygodniach przygotowań do wymiany, wreszcie nadchodzi chwila spotkania obu grup, a młodzież po przywitaniu rozchodzi się do goszczących ją rodzin.

Co należy mieć na uwadze na samym początku?

• zagwarantowanie wystarczająco długiego czasu na wzajemne poznanie się i przełamywanie lodów;
• przedstawienie programu spotkania, poznanie oczekiwań uczestniczek i uczestników, zawarcie kontraktu;
• zapoznanie się z miejscem wymiany (można zorganizować grę miejską lub terenową albo geocaching¹);
• zapewnienie odpowiedniego czasu na zapoznanie się uczestniczek i uczestników z zasadami i sposobami współpracy w grupie;
• jeśli grupa mieszka w hostelu, warto rozważyć przeznaczenie jednego wieczoru lub popołudnia na czas spędzony razem z rodzinami.

Zamieszkanie z rodziną koleżanki czy kolegi z sąsiedniego kraju, udział w jej codziennym życiu jest intensywnym doświadczeniem dla młodego człowieka, nie tylko ze względu na potencjalne różnice kulturowe, ale także na potrzeby i oczekiwania wynikające z osobowości gościa oraz trudności związane z komunikacją w języku obcym. Warto zatem zastanowić się jakie informacje dla osób uczestniczących i rodzin goszczących będą ważne jeszcze przed wymianą, by dobrze przygotować się do wspólnego mieszkania. Jest to jedno z zadań, które możemy powierzyć młodzieży (PDF).

Kwestią często poruszaną przez rodziców z Polski jest przygotowanie upominków dla niemieckiej rodziny goszczącej. Wynika to z faktu, że w Polsce wręczanie prezentów, gdy jedzie się „w gości”, jest częścią rytuału nawiązywania relacji. Dla drugiej strony może to być jednak krępujące, ponieważ w kulturze niemieckiej nie ma takiej tradycji. Jednocześnie z uwagi na duże zróżnicowanie społeczne w Niemczech pod względem narodowości i pochodzenia, a co za tym idzie religii i koloru skóry, można też trafić do rodzin pochodzących z Turcji, krajów arabskich czy Iranu, które w zgodzie ze swoją kulturą nie tylko przyjmą podarunek, ale i odwdzięczą się własnym. Warto przygotować się na takie ewentualności, w czym może pomóc „List do rodziców”.

Migracja zmieniła obraz typowej rodziny niemieckiej i na ten aspekt warto zwrócić uwagą przygotowując osoby wyjeżdżające, ale i polskie rodziny goszczące niemiecką młodzież.

Jeśli nie ma gotowości, by przyjąć do rodzinnego domu gościa z Polski czy z Niemiec, można szukać innych rozwiązań. Informacje na temat różnych rodzajów zakwaterowania podczas wymiany można znaleźć w rozdziale 6.2 publikacji PNWM Co za spotkanie! (PDF).

Wybór optymalnego zakwaterowania najlepiej omówić z partnerem z drugiego kraju już na etapie przygotowań do spotkania. Szczególnie w przypadku zakwaterowania osób z niepełnosprawnością u rodzin warto poznać jak najwięcej szczegółów, takich jak: wielkość mieszkania, liczba mieszkańców, schody, windy, szerokość futryn (to się przyda w przypadku osób poruszających się na wózkach), zwierzęta domowe (ktoś może bać się psa lub mieć alergię na sierść), itp. To samo dotyczy również dojazdu do miejsca wymiany, bo skoro ma być ona dostępna dla wszystkich chętnych, to każda osoba bez względu na swoją sytuację rodzinną, zdrowotną (np. osoby z niepełnosprawnościami), finansową czy znajomość języka, powinna mieć szansę w niej uczestniczyć. Trzeba na etapie przygotowań do projektu sprawdzić, jakie mogą pojawić się przeszkody utrudniające dojazd do miejsca spotkania i jak je pokonać. Na przykład przejazd starszego typu pociągami przedziałowymi dla osób poruszających się na wózku jest bardzo trudny z uwagi na wysokie stopnie przy wsiadaniu do wagonu oraz jego wąskie korytarze.

W zebraniu informacji pozwalających lepiej zaplanować spotkanie z uwzględnieniem różnorodności może pomóc niniejsza ankieta (PDF) oraz checklista różnorodności PNWM (PDF).

Zdarza się, że część osób rezygnuje z udziału w wymianie z uwagi na koszty. Na etapie przygotowań powinniśmy oszacować wysokość „kieszonkowego”, w co należy się zaopatrzyć przed podróżą, rozpatrzeć alternatywne możliwości dofinansowania lub pozyskania niezbędnych rzeczy.

Wyzwaniem, które także należy wziąć pod uwagę planując projekt wymiany młodzieży, jest obecność wśród uczestniczek i uczestników osób, które w celu przekroczenia granicy polsko-niemieckiej potrzebują wizy lub innych dokumentów. Wynika to z procesów migracyjnych, w ramach których niektórzy szukają schronienia przed wojną i prześladowaniami w innym państwie, inni przyjeżdżają uczyć się czy zdobywać kompetencje zawodowe. O ile takie osoby mają prawo stałego pobytu na terenie Polski czy Niemiec, to ich wyjazd na wymianę jest możliwy.

• 1 Zob. Geocaching.