Uczestnictwo rodziców

Natalia Krasowska
Trenerka, edukatorka międzykulturowa, koordynatorka programu Service-Learning
w Saksonii

• Jak w prawdziwym życiu… (PDF)

„Czy może nam Pan któregoś popołudnia pomóc w przeprowadzeniu programu spotkania?” – Marcin nie rozumie prośby nauczycielki, która organizuje wymianę ze szkołą partnerską z Niemiec. Jego córka bierze udział w projekcie, a w domu będą gościć dziewczynkę z grupy niemieckiej. „Miałam na myśli jazdę konną w Pana szkółce. Czy udałoby się zorganizować dwie lub trzy godziny zajęć dla naszej grupy polsko-niemieckiej w Pana stadninie koni?” – tłumaczy nauczycielka. Marcin jest zaskoczony, bo nie spodziewał się, że jako ojciec dziecka biorącego udział w projekcie polsko-niemieckim, przejmie odpowiedzialność za punkt programu.

Projekt wymiany międzynarodowej to inna, niż ta tradycyjnie znana ze szkoły, ale równie cenna forma edukacji. Młodzież wówczas nie pisze klasówek, ale może pisemnie dokumentować każdy dzień spotkania. Nie oblicza zadań na lekcji matematyki, ale na przykład rozwiązuje sudoku ze starszymi osobami w domu pomocy społecznej. Ćwiczy cierpliwość, empatię i koncentrację, gdy trzeba poczekać na tłumaczenie podczas rozmowy, podzielić się na mieszane grupy i razem pracować nad projektem.

Bez obecności, udziału i zaangażowania rodziców spotkanie młodzieży też się odbędzie. Analogicznie bez uwagi i miłości okazywanej przez rodziców młody człowiek również dorośnie. W obu przypadkach istotne jest pytanie o jakość. Rodzice współtworzą aurę wymiany poprzez mentalne wspieranie swoich dzieci czy pomoc organizacyjną przy samym projekcie. Dzięki temu nadają mu indywidualnych cech i czynią go wyjątkowym i unikatowym.¹ Wnoszą swoje umiejętności i kompetencje, korzystają ze swojej sieci kontaktów lub inwestują czas, by np. zdobyć dodatkowe środki na wymianę, itp.²

Aby partycypacja rodziców stała się wartością dodaną projektu wymiany, należy ich do tego dobrze przygotować, organizując jedno, a czasem dwa spotkania (szczególnie w przypadku nowego partnerstwa lub zmiany kadry). Osoba odpowiedzialna za organizację i prowadzenie programu przedstawia trzy do pięciu celów wymiany, np.: dzięki wymianie wzrośnie samodzielność jej uczestniczek i uczestników oraz poczucie ich własnej wartości; po spotkaniu młodzież będzie pielęgnować zawarte znajomości i rozwijać umiejętności językowe oraz kompetencje interpersonalne; poprzez intensywną pracę z rówieśnikami z grupy partnerskiej, młodzi ludzie nauczą się rozpoznawać różne punkty widzenia i wyrażać własne zdanie; w wyniku bezpośredniego kontaktu z koleżankami i kolegami z drugiego kraju, młodzież stanie się bardziej otwarta na różnorodność kulturową. Jasno sformułowane cele projektu wymiany są dla rodziców niczym drogowskazy. Przybliżają im sens uczestnictwa ich dzieci w spotkaniu młodzieży oraz mogą pozytywnie wpłynąć na ich własną motywację do zaangażowania się w jego planowanie czy organizację.

Oprócz przedstawienia rodzicom celów projektu wymiany, warto omówić podczas spotkania z nimi kilka innych ważnych kwestii. Jedną z nich są sprawy organizacyjne, np. zakwaterowanie młodzieży z grupy partnerskiej w ich domach (zob. „Przyjazd i zakwaterowanie”, „List do rodziców” czy Pakiet startowy PNWM, cz. 1 (PDF)). Kolejną jest przedstawienie możliwości współpracy rodziców w projekcie wraz z omówieniem konkretnych zadań i podziałem odpowiedzialności.

W ramach spotkania z rodzicami dobrze jest także zaplanować czas na dyskusję, podczas której organizatorzy będą mogli poznać ich uwagi i oczekiwania odnośnie projektu wymiany oraz na bieżąco wyjaśnić wątpliwości czy rozwiać obawy. Te ostatnie często dotyczą tematyki uchodźczej lub różnic na tle kulturowym bądź religijnym. Sprawdzoną metodą jest analiza kilku przykładowych sytuacji, które poruszają temat różnic kulturowych i przedstawienie sposobu radzenia sobie z nimi. Można również na tablicy spisać pytania rodziców i techniką „faktów i mitów”³ omówić interesujące ich tematy. Warto przy tym skupić się na wartościach, które różnorodność wnosi w spotkanie młodzieży.

Dialog z rodzicami stwarza szansę na dostrzeżenie przez nich edukacyjnej wartości międzynarodowych projektów wymiany młodzieży, polegającej między innymi na kształtowaniu w ich dzieciach postawy akceptacji dla innych ludzi oraz wzmacnianiu ich kompetencji emocjonalnych i społecznych.

• 1 E. Czemierowska-Koruba: Jak angażować rodziców do działania w szkole?, 2008.
• 2 Zob. strona internetowa Obywatele dla Edukacji: Współpraca z rodzicami.
• 3 Zob. Centrum Edukacji Obywatelskiej: Mity i fakty o uchodźcach (PDF).